Çölyak hastalığında hangi yiyeceklerden kaçınılmalı?

Çölyak hastalığı, gluten adı verilen bir protein grubuna karşı anormal bir bağışıklık tepkimesinin geliştiği, ince bağırsakta hasara yol açan otoimmün bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip bireyler, gluten tüketiminden kaçınmak zorundadırlar. Gluten, başta buğday, arpa ve çavdar olmak üzere birçok tahılda bulunmaktadır. Bu yazıda, çölyak hastalığı olan bireylerin kaçınması gereken yiyecekler detaylandırılacaktır.

Çölyak hastaları için en tehlikeli yiyecek grubu gluten içeren tahıllardır. Bu tahıllar, ince bağırsakta hasara yol açarak besin emilimini olumsuz etkileyebilir. Bunlar arasında:

• Buğday
• Arpa
• Çavdar
• Tahıllı ürünler (örn. mısır gevreği, ekmek, makarna)

İşlenmiş gıdalar, genellikle gluten içeren bileşenler veya katkı maddeleri içerebilir. Bu nedenle, çölyak hastalarının bu gıdalardan kaçınmaları önerilmektedir. İşlenmiş gıdalar arasında:

• Hazır soslar
• Marineler
• Atıştırmalıklar (örn. cips, kraker)
• Hazır yemekler

Çölyak hastaları, bazı içeceklerin de gluten içerebileceğini unutmamalıdır. Özellikle:

• Bira (arpa içerir)
• Gluten içeren aromalı içecekler
• Hazır tatlı içecekler

Gluten içermeyen gıdalar, hazırlık aşamasında gluten ile kontamine olabilir. Bu nedenle, aşağıdaki gıdalara dikkat edilmelidir:

• Çapraz kontaminasyon riski taşıyan unlar
• Gluten içermeyen tahıllar (örn. pirinç, mısır) ancak aynı ortamda işleniyorsa
• Ortak mutfak aletleri ve yüzeyleri

Çölyak hastaları, gluten içermeyen alternatif gıdalara yönelmelidir. Bu gıdalar arasında:

• Pirinç
• Mısır
• Kinoa
• Fındık ve tohumlar

Ayrıca, çölyak hastalarının besin eksikliklerini gidermek için vitamin ve mineral takviyeleri almaları önerilmektedir. Özellikle B vitaminleri, demir, kalsiyum ve D vitamini takviyeleri dikkate alınmalıdır.

Çölyak hastalığı, bireylerin yaşam kalitesini etkileyen ciddi bir durumdur. Gluten içeren gıdalardan kaçınmak, hastalığın kontrol altına alınması ve sağlıklı bir yaşam sürdürülmesi açısından son derece önemlidir. Hastaların, diyetlerini düzenlerken bir beslenme uzmanından yardım alması ve etiket okumayı alışkanlık haline getirmesi önerilmektedir. Ayrıca, gluten içermeyen alternatif gıdaların ve takviyelerin kullanımı, beslenme dengesinin sağlanmasına yardımcı olacaktır.