Çöl bitkileri, kurakçıl bitkilerdir; yani kurak koşullarda, su saklayabilen bir yapıya sahip bitkilerdir. Çöl bitkilerinin çoğu çalı ya da ot türündedir. Ağaçlara sadece gölcüklerin ya da yüzeye yakın yeraltı su kaynaklarının olduğu vahalarda rastlanır. Çöl bitkilerinin yaprakları ve sapları su geçirmeyen, aynı zamanda bitkilerin su kaybetmesini önleyen mumsu bir maddeyle kaplıdır. Bitkilerin ihtiyaçları olan karbondioksiti emmesini sağlayan gözenekler, bazı bitkilerin üst derisine gömülmüştür. Hatta bazılarında, kurutucu rüzgârlardan koruyan tüylerle kaplı olabilmektedir. Bitkilerin iç dokularında ise suyu tutan zamklı maddeler bulunabilmektedir. Kök sistemleri, yayılan ya da derine inen tiptedir ve elden geldiğince çok su emerler.

Bazı ılgın cinsleri, magnezyum klorür ile kalsiyum klorürden oluşan tuzlu bir salgıyla örtülüdür. Bu kimyasal maddeler son derece nem çeker maddelerdir. Geceleri, toprak düzeyi yakınında oluşan az miktarda olan su buharını emerler. Bitkinin emdiği bu su, sonradan bitkinin üst derisinden ve gözeneklerinden geçer. Topraktan suyu emen otların, çok dallı olan köklerindeki kök kılları, suyu emme yeteneğini üç kat artırmaktadır. Bazı çöl bitkilerinin ve kaktüslerin iklime gösterdikleri bir başka uyum, yaprakların değişerek dikene dönüşmesidir. Ayrıca bitkinin sapı hem fotosentez organı hem de su depo edici organ görevini yerine getirmektedir.

Çöllerde yetişen bitki türleri oldukça çeşitlidir ve her biri kurak koşullara farklı adaptasyonlar geliştirmiştir. İşte bazı önemli çöl bitkileri:

Compositae familyasından olan Gerbera çiçeği, katmerli ve yalın kat formda sarı, turuncu, beyaz, pembe, kırmızı tonlarda, iri papatya benzeri çiçekleri olan, çok yıllık otsu bir bitkidir. Alt tarafı tüylü yapraklı, pancar gibi düz veya iri parçalıdır. Etli ve kalın kökleri, suyun durumuna bağlı olarak bir metre derine kadar inebilir.

Kaktüsgiller, gövdeleri etli ve yaprakları diken şeklini almış, bir çiçekli bitkiler familyasıdır. Genellikle tropikler ve çöllerde yaygındırlar. Çölde yetişen Saguaro kaktüsü, en büyük kaktüslerden biridir. Genellikle yetişkinleri 12 metre boya ulaşır, nadiren de olsa 15 metreyi bulabilirler.

Asya ve Amerika'nın sıcak bölgelerinde yetişen kök saplı otsu bir bitki türlerinin ortak adıdır.

Çöl gülü olarak da bilinen Adenium, kodeks yapılı gövdesi ve çok güzel çiçekleriyle bambaşka bir güzelliğe sahip bir çöl bitkisidir. Öz suyu çok zehirli olan bir bitkidir, dokunulmamalıdır.

Sudan çöllerinde yetişen ve susuzluğu gideren bir bitkidir. Bir diğer adı Mekke Gülü'dür. Çay gibi demlenip içilebilen bir bitkidir. Birçok faydası bulunmaktadır.

Çöl bitkileri, ekstrem çevre koşullarında hayatta kalabilmek için eşsiz adaptasyonlar geliştirmişlerdir. Bu adaptasyonlar arasında suyu depolayabilme, su kaybını minimize eden yaprak ve gövde yapıları, derin ve geniş kök sistemleri ve tuz toleransı bulunmaktadır. Bu özellikler, çöl bitkilerinin hem ekolojik hem de ekonomik açıdan önemli olmasını sağlamaktadır. Çöl bitkileri, karbon sekestrasyonu, toprak stabilizasyonu ve biyolojik çeşitliliğin korunması açısından önemlidir. Ayrıca, bazı çöl bitkileri, ilaç yapımında ve kozmetik endüstrisinde kullanılan bileşenler içermektedir.