Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Çöl

Çöl

Çöl, dünya üzerinde yer alan ana biyom (Birbirine bitişik, benzer yayılmış yaşam alanları) tiplerinden biridir. Çöller yılda 250 mm'den daha az yağış alan bölgelerdir. Sanılanın aksine gezegenin en soğuk bölgeleri olan Antarktika ve Grönland'ın büyük bölümü de çöl tanımının içine girer. Buradan anlaşılacağı gibi çöl terimi sadece sıcak bölgeleri değil soğuk ve kurak bölgeleri de tanımlar.

Çöllerdeki Canlı Türleri


Çöller büyük birer ekosistemdirler ve çöl atmosferindeki düşük nem gündüz ve gece arasında çok büyük sıcaklık farklarının oluşmasına yol açar. Çöllerin aldıkları yağış miktarında büyük değişkenlikler görülür. Yağışların zamanı da öngörülemez. Sıcak iklim çöllerinde toprakta organik maddelerin miktarı az olmasına karşı bol miktarda mineral bulunur. En gelişmiş çöllerde bile bitki örtüsü oldukça seyrektir. Toprak güneş ışınlarına ve rüzgârın etkisine doğrudan maruz kalır. Çöl şartlarında yaşayabilen yıllık ve çok yıllık bitkiler vardır, ancak çok yıllık bitkilerden kaktüsler tipiktir. Kuzey kutbu'nda 400 kadar bitki türü olmasına karşın Antarktika'da yaşayan hiçbir bitki türüne rastlanmamıştır. Çölde yaşayan bitkiler su kaybını asgariye indirmek için genelde ya çok küçük yapraklara sahiptir ya da hiç yaprakları yoktur. Bitkilerin bazıları ise yer altı organları olarak yaşar ve sadece aşırı yağış zamanlarında kısa bir büyüme dönemine sahiptir.

Çöl hayvanları çok çetin koşullarla baş etmek zorunda kalırlar; su kadar besin de çok nadirdir, sıcaklık dramatik bir şekilde değişir, kumda ya da kalın kar tabakası üzerinde yürümek ve yuva kazmak çok zordur. Bu zorlukları aşmak için hayvanlar çok çeşitli fizyolojik ve davranışsal uyumlar geliştirmiştir. Sıcak çöllerdeki hayvanların çoğu küçüktür, günün en sıcak saatlerini bitki diplerinde ya da yer altında geçirip gece saatlerinde avlanır ve besin ararlar. Kanguru faresi gibi bazı hayvanlar, besinlerde bulunan ve metabolizmalarında ortaya çıkardıkları su ile hayatlarını devam ettirir. Bu hayvanların canlı biyokütlesi çok düşüktür ve boyutları oldukça özelleşmiştir.

Dünya üzerindeki en ünlü çöller, Kutup çevrelerinde bulunan soğuk çöller ve Kuzey Afrika'daki Büyük Sahra, Güney Afrika'daki Kalahari Çölü, Asya'daki Gobi ve Güney Amerika'daki Atacama çölleridir. Dünyadaki en büyük çöl Büyük Sahra'dır.

Çölde yaşam


Çöllerde yiyecek ve içecek sıkıntısı nedeniyle burada hayatını sürdüren canlılar olumsuz koşullara karşı birçok adaptasyon geliştirmiştir. Kutup çöllerinde hayvanlar daha büyük yapılı ve daha kalın bir deri tabakasına sahiptir. Ayrıca bu hayvanları koruyan oldukça gelişmiş yağ tabakaları vardır. Kutup çöllerinde ya da buralara yakın bölgelerde yaşayan insan toplulukları bölgeye ait penguen, kutup ayısı, kutup tilkisi, fok, balina, deniz aslanı gibi hayvanları avlayarak bunların et, deri ve yağlarından hem faydalanır hem de bu maddelerin ticaretini yaparlar.

Sıcak çöllerde ise hayatın daha zor olduğu söylenebilir çünkü kutuplarda yaşayan hayvanlardan farklı olarak su gibi önemli bir sorunları daha vardır. Onlar da bu sorunu çözmek için de çeşitli adaptasyonlar geliştirilmiştir. Örnek olarak develer hörgüçlerinde yağ biriktirirler ve ihtiyaç anında fazla yağı bir dizi kimyasal işlemden geçirerek suya çevirir ihtiyaçlarını bu yolla giderirler. Birçok çöl hayvanı ise küçük boyutludur ve bu onların çabuk terlemesini engeller. Diğer bazı çöl hayvanları da suyu çeşitli şekillerde depo eder ya da aldıkları besinlerin suyundan istifade ederler. Sıcak çöllerde yaşayan çöl insanları ise kısıtlı sayıdaki su kaynaklarına bağımlı olarak göçebe bir yaşam sürerler. Develer bu insan toplulukları için çok büyük önem taşır. Çöl gemisi denen bu hayvanlar insanlar için su kaynakları arasındaki uzun mesafeleri aşmanın tek yoludur.
Son Güncelleme : 27.12.2023 23:49:18
Çöl ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Çöl Yorumları
şifre

1 Yorum Yapılmış "Çöl"
Yıllık iznimi aldım ve eşimle birlikte farklı bir tatil yapmaya karar verdik. Turistik olarak sahra çölünü gezmeye karar verdik. Ancak eşim çöle gitmeye endişeleniyor. Şayet çölde kalırsak nasıl yiyecek bulacağız? Nasıl su temin edebiliriz şeklinde sorular sormakta? Sizce çölde değişik bir tatil yapmak nasıl olur?
Erdem Günay . 05.09.2018 17:33:16
CEVAP YAZ
Çöl Faresi
Çöl Faresi
Çöl faresi, insanların yaşam alanlarından uzakta yaşayıp üreyen bir fare türüdür.Çöl Faresinin Özellikleri Nelerdir?Oldukça uzun arka ayakları ve kısa ön ayakları bulunan çöl fareleri, iki ayak üzerinde zıplama ve yürüme yeteneğine sahiptir. Bu yüzde...
Namib Çölü
Namib Çölü
Namib Çölü; bu çöl, Güney Afrika'da yer alan ve Atlas okyanusuna kıyısı olan çölün adıdır. Namib sözcüğü Nama dili kökenli olmakla birlikte ve çok büyük manasını taşımaktadır. Oldukça fazla bir alana yayılan Namib çölü, Atlas okyanusu boyunca. Yaklaş...
Nevada Çölü
Nevada Çölü
Nevada Çölü, iklim ve peyzaj gerçekten çok farklıdır. İklim yazları çok sıcak, kışları ılımandır. Bölgenin ağırlıklı olarak çöl iklimine sahip olması burada yaşamı oldukça zorlaştırmış hatta imkânsızlaştırmıştır.Nevada; Amerika Birleşik Devletleri'ni...
Çöl Zambağı
Çöl Zambağı
Çöl zambağı bitkisinin anavatanı Afrika'dır fakat Amerika ve Japonya'da da kültür bitkisi olarak yetişmektedir. Zambakgiller familyasına aittir. Kozmetik dalında çok fazla kullanılan ve kozmetik için önemli bir yere sahip olan bu bitki kültür bitkisi...
Çöl İklimi
Çöl İklimi
Çöl İklimi, bu iklim tipinin en belirgin ve en önemli özelliği, yağışların hiç yok denecek kadar az olmasıdır. Çöllerde nemin az olması sebebinden dolayı günlük sıcaklık farkını iyice artırır. Dönenceler çevresindeki alçalıcı hava hareketleri çölleri...
Kalahari Çölü
Kalahari Çölü
Kalahari çölü, Afrika kıtasının güneyinde yer alan, dünyanın beş büyük çölünden biridir. Geniş otlaklıklar, çalılıklar ve ağaçlık alanlarla kaplı olmasına rağmen az yağış aldığı ve sıcak oluşundan dolayı Kalahari'ye çöl denilmektedir. Yıllık yağış mi...
Çöl Yılanı
Çöl Yılanı
Çöl yılanı, aslında adını yaşadığı ortamdan almıştır. Bu yılan türü, daha çok çöllerde yaşar. Bu nedenle çöl yılanı ülkemizde bu şekilde adlandırılmıştır. Ülkemizde çöl bulunmasa bile çöl yılanı ara ara karşılaşılan bir yılan türüdür. Kobra türleri a...
Taklamakan Çölü
Taklamakan Çölü
Taklamakan Çölü, Batıdan doğuya doğru 1000 km genişliğine, kuzeyden güneye ise 400 km genişliğe sahip olan Taklamakan Çölü 324000 km karelik bir alanı kaplar. Dünyada Rubul Halil Çölün'den sonra en büyük ikinci kum çölü olma özelliğine sahiptir. Ülke...
Atacama Çölü
Atacama Çölü
Atacama Çölü, dünyanın en kurak çölü özelliğine sahip çöldür. Bu çöl yaz aylarında ve kış aylarında kuraklığını sürdürerek dünyanın en kurak çölü olmaktadır. Bu çöl, konum olarak Şili'nin kuzeyinde bulunmaktadır. Bu çölün batısında büyük okyanus bulu...
Çöl Tilkisi
Çöl Tilkisi
Çöl Tilkisi, Köpekgiller familyasının en küçük mensubu olan ve fennik tilkisi olarak da bilinen çöl tilkisi, Arap Yarımadası, Sina Yarımadası, çöller ve Kuzey Afrika'da bulunan çöl hayatına oldukça uyum sağlayan bir tilki türüdür.Çöl tilkisinin özell...
Çöl Hayvanları
Çöl Hayvanları
Çöl hayvanları, denilince benim ve daha birçok kişinin ilk aklına gelen eminim ki yılanlar, develer ve akreplerdir. Evet bu hayvanların bazı türleri çölde yaşarlar, ama çöl benim ve eminim ki daha birçok kişinin bilmediği hayvan türlerini barındırıyo...
Çöl Bitkileri
Çöl Bitkileri
Çöl bitkileri; kurakçıl bitkilerdir. Yani kurak koşullarda, su saklayabilen bir yapıya sahip bitkilerdir. Çöl bitkilerinin çoğu çalı ya da ot türündedir. Ağaçlara sadece gölcüklerin ya da yüzeye yakın yeraltı su kaynaklarının olduğu vahalarda rastlan...

 

Çöl Fırtınası
Sahra Çölü
Sina Çölü
Büyük Sahra Çölü
Karakum Çölü
Gobi Çölü
Arizona Çölü
Çöl Gülü
Çöl Gölü
Dünyanın En Büyük Çölü
Çöl Biyomu
Çöl Kartalı
Çöl
Çöl Faresi
Namib Çölü
Nevada Çölü
Çöl Zambağı
Çöl İklimi
Kalahari Çölü
Çöl Yılanı
Taklamakan Çölü
Atacama Çölü
Çöl Tilkisi
Çöl Hayvanları
Çöl Bitkileri
Çöl Varanı
Popüler İçerik
Arizona Çölü
Arizona Çölü
Arizona çölü; Arizona, Amerikanın bir eyaleti olup çölleri ve kanyonları ile ünlüdür. Arizona'nın en önemli coğrafik özelliği elbette Büyük Kanyonu'du...
Çöl Gülü
Çöl Gülü
Çöl gülü, bir diğer adı Adenium'dur. Susuzluğa uzun süre dayanabilir. Bunu gövdesinde depoladığı su ile yapmaktadır. Hızla gelişip büyüyen, gövdesi za...
Çöl Gölü
Çöl Gölü
Çöl Gölü, Çöl gölü Ankara'nın 75 hm güneyinde bulunmaktadır. Haymana ve Bala arasında 15 kilometre kare büyüklüğünde acı suyu olan bir göldür. Deniz...
Dünyanın En Büyük Çölü
Dünyanın En Büyük Çölü
Dünyanın En Büyük Çölü; Yıllık yağış miktarı 25 cm.'nin altında, gece ile gündüz sıcaklık farklarının fazla olduğu, bitki örtüsü yetişmeyen alanlar çö...
Çöl Biyomu
Çöl Biyomu
Çöl biyomu, Çöl biyomundan bahsetmeden önce sizlere biyon nedir. Nasıl çeşitleri vardır aşağıdaki yazımda göreceksiniz. Benzer bitki ve hayvan toplulu...
Çöl Kartalı
Çöl Kartalı
Çöl Kartalı, bir yarı otomatik tabanca çeşididir. Orjinal ismi "Desert Eagle" olan bu tabanca amerikan tasarımı ve israil yapımıdır. Modelleri arasınd...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Taklamakan Çölü
Atacama Çölü
Çöl Tilkisi
Çöl Hayvanları
Çöl Bitkileri
Neden Deve
Gizlilik Politikası
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
Neden Deve
Yardım Sayfaları
Gizlilik Politikası
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024